Mikrobiyota (Mikrobiyom)

Mikrobiyota, vücudumuzun üstünde ve içinde bizimle birlikte yaşayan mikroskobik canlılardır. Bunlar ağızımızdan anüse kadar tüm sindirim sistemimizde, vajinanın içinde ve cildimizin üstünde yerleşmiş bakteri, virüs ve diğer hücreli canlılardır. Bu canlıların doğal koşullarda insan vücudu ve metabolizması için pek çok fonksiyonu ve yararı vardır. 

• Sindirilemeyen lif ve gıdaların sindirimi
• B ve K vitaminlerinin sentezi
• Vücuda giren bazı ilaçların metabolizması 
• Cıva başta olmak üzere pek çok ağır metalin bağlanması ve atılması
• Doğumsal ve edinsel bağışıklık sistemlerinin dengede işleyişinin sağlanması
• Serotonin ve dopamin gibi nörokimyasalların sentezine katkı sağlanması
• Kronik enflamasyon ve otoimmün hastalıklara karşı koruyucu etki

Bu canlıların sayısı azaldığı veya zararlı canlıların sayısının artığı durumlara disbiyozis adı verilir ve günümüzde görülen pek çok hastalığın oluşmasına bu dengesizliğin neden olduğu düşünülmektedir. Sık ve/veya uzun süreli antibiyotik kullanımı, hamilelikte antibiyotik kullanımı, sezaryen doğum, aşırı hijyen, lifsiz ve rafine gıdalarla beslenmek, fazla doymuş yağ tüketmek, kronik steroid kullanımı, kronik mide koruyucu kullanımı ve kronik stres disbiyozise neden olabilir. 

Disbiyozis ile ilişkilendirilen hastalıklar

• Astım
• Alerji
• Besin duyarlılıkları
• İrritabl bağırsak sendromu
• Kabızlık
• İshal
• Sindirim problemleri
• Enflamatuar bağırsak hastalıkları
• Tip II Diyabet
• Kilo alma/obezite
• Migren
• Fibromiyalji
• Kronik yorgunluk sendromu
• Kronik ağrı sendromları
• Duygu durum bozuklukları
• Dikkat dağınıklığı
• Direnç düşüklüğü
• Sık nezle/grip olma
• Akne
• Ağız kokusu
• Dişeti hastalıkları
• Otizm, otizm spektrumu hastalıkları
• Parkinson hastalığı
• Alzheimer hastalığı

Disbiyozisi geri döndürmek ve bağırsak içi canlıların dengesini sağlamak için yapılacaklar listesi:

• Sebze ve meyve gibi bol lifli gıda yemek
• Doğal ortamda yetişmiş balık ve kırmızı et tüketmek
• Doğal ortamda yetişmiş tavuğun yumurtasını tüketmek
• Doğal yollarla elde edilmiş doymamış yağları tüketmek (zeytin yağı, ceviz yağı)
• Bakliyat tüketmek
• Bitter çikolata yemek

Bunları yapmak zor olursa, eczaneden en yüksek miktarda ve en çok çeşit içeren probiyotik takviyesi almak uygun olur. Sindirim güçlükleri nedeniyle çiğ sebze ve meyve yemek problem oluyorsa prebiyotik takviyesi kullanabilirsiniz. 

Probiyotikler, ağır sistemik hastalığı olanlarda, ağır bağırsak enflamasyonu olanlarda, bağışıklık sistemi yetmezliği, kalp kapak veya diğer yapısal bozukluğu bulunan hastalarda sistemik ve kalp içi (endokardit) enfeksiyona veya apse oluşumuna neden olabilir. Bu hastaların takviye almadan önce hekimi ile görüşmesi gerekir. SIBO’su olan IBS hastalarının da hekimlerine danışarak probiyotik/ prebiyotik takviye almasında yarar vardır, özellikle lactobacillus ailesi, bulguları şiddetlendirir.